Dallimet mes Kosovës dhe Serbisë mbeten të pazgjidhura, pas takimit të dialogut të nivelit të lartë që u zhvillua dje, të enjten, në Bruksel, mes kryeministrave të Kosovës, Albin Kurti, të Serbisë, Aleksandar Vuçiç dhe kreut të diplomacisë evropiane, Josep Borell.
Takimi i fundit i nivelit të lartë në Bruksel u zhvillua në qershor. Siç thekson Z. Borrell, “u bë një vit i tërë që kur filluan bisedimet për Marrëveshjen e Normalizimit dhe gjashtë muaj që jemi takuar në Ohër për ta finalizuar atë”.
Ai thekson megjithatë se zbatimi i pikave më të rëndësishme dhe thelbësore nuk ka filluar ende, të cilat Borrell i cilëson si “shumë të trishtueshme” dhe tregon mungesën e një angazhimi të vërtetë nga ana e të dy palëve për normalizimin e marrëdhënieve.
“Mungesa e veprimit nga asnjëra palë do të thotë se edhe Kosova edhe Serbia po shkelin drejtpërdrejt dhe rëndë obligimet e tyre në dialog dhe premtimet e tyre”, thekson Z. Borell, i cili shton se “jemi sërish në një cikël tensionesh dhe përshkallëzimi të përditshëm”.
Krijimi i Bashkimit/Bashkësisë është një detyrim i vjetër për të dyja palët dhe ka qenë gjithmonë një element kyç i procesit të normalizimit. Prandaj, J. Borell thekson se është thelbësore që përfundimisht të fillojnë negociatat për statutin pa vonesa të mëtejshme, në kuadër të zbatimit të Marrëveshjes. “Nga ana jonë, unë si Lehtësues [i dialogut Beograd-Prishtinë] me mbështetjen e shkëlqyer të Përfaqësuesit Special të BE-së Miroslav Lajçak kam bërë përpjekje të përsëritura për të lehtësuar një kompromis se si do të duket procesi i zbatimit”, thotë Përfaqësuesi i Lartë i BE-së. Ai më pas vëren se të dyja palët filluan nga skajet e kundërta. Kosova fillimisht dëshiron aspektet politike të normalizimit, ndërsa Serbia dëshiron të fillojë me themelimin e Bashkimit/Bashkësisë para se të marrë obligimet e saj.
Përballë këtij ngërçi, zoti Borrell propozoi një “proces paralel” për zbatimin e këtyre dy kushteve të vendosura për negocimin.
Gjatë takimit të djeshëm në Bruksel u bënë përpjekje për gjetjen e zgjidhjeve, por pas bisedimeve të gjata, siç thekson Z. Borell, “Kryeministri Kurti nuk ishte i gatshëm të vazhdonte dhe të fillonte një proces të besueshëm për krijimin e Unionit/Bashkësisë. Në vend të kësaj, ai insistoi në formalizimin e njohjes de facto si hapin e parë”. Nga ana tjetër, thekson Borel, presidenti Vuçiç ka pranuar propozimin e BE-së për zbatimin e Marrëveshjes.
“Ne u përpoqëm shumë, por për fat të keq nuk u arrit të kalonim diferencat sot”, thekson zZ. Borel në deklaratën e tij, ndërsa shtoi se “nuk ka pasur progres në de-përshkallëzimin e tensionit në veri të Kosovës”.
Përfaqësuesja e Lartë e BE-së thekson se zgjedhjet e parakohshme mund të mbahen ose me dorëheqje të kryetarëve të komunave në katër komunat me shumicë serbe të Kosovës në veri të Kosovës, ose me mbledhjen e nënshkrimeve nga serbët e Kosovës për të tërhequr kryetarët e komunave. Megjithatë, ai sqaroi se BE-ja e sheh dorëheqjen e kryetarëve të komunave, të cilët janë zgjedhur nga vetëm 3% e popullsisë, si mënyrën më të shpejtë dhe më të mirë për të mbajtur zgjedhje të parakohshme. Procesi tjetër, kërkimi i nënshkrimeve, kërkon kohë dhe i pasigurt, tha Z. Borell.
